Bilimsel Bir Merakla: Kösem Sultan’dan Sonra Kim Valide Sultan Oldu? Osmanlı tarihinin çarpıcı figürlerinden biri olan Kösem Sultan’ın ardından “Valide Sultan” makamının nasıl devredildiğini incelerken, hem arşivî veriler hem tarih bilimsel yaklaşımlar ışığında ilerliyorum. Sizi de bu yolculuğa davet ediyorum — şöyle bir düşündüğümüzde, saray politikaları yalnızca bir dönem meselesi değil, toplumun yapısını, iktidar ilişkilerini ve kadının kamusal rolünü de şekillendiriyor. — Kösem Sultan ve Valide Sultanlık Kurumu Valide Sultan unvanı, saltanatta olan padişahın annesine verilen ve etkisi resmi ya da gayriresmî biçimde yüksek olabilen bir makamdır. ([Vikipedi][1]) Kösem Sultan, oğulları IV. Murad ve I. İbrahim döneminde bu makamın en güçlü temsilcilerinden biri olarak anılır. ([TDV İslâm Ansiklopedisi][2]) Bilimsel…
Yorum BırakAnlık Hikaye Molası Yazılar
Köken Bilim Nasıl Yazılır? Bir gün, iki yakın arkadaş uzun yıllar sonra eski bir kafede karşılaştılar. Havadar bir öğleden sonraydı; dışarıda yağmur yağıyor, içeriye ise sıcak bir kahve kokusu yayılıyordu. Biri, hayatı boyunca çok sayıda strateji geliştiren, mantıklı ve sistemli bir adamdı; diğeri ise daha çok insanlarla ilgilenen, empatik ve ilişkilere değer veren bir kadındı. Konu, yıllardır üzerinde düşündükleri bir soruya, yani “Köken bilimi nasıl yazılır?” sorusuna gelince, ikisi de birbirlerinden çok farklı bir yaklaşım sergilediler. Ancak, her birinin bakış açısı, köken bilimi yazma sürecinde önemli birer rehber haline gelmişti. Köken Bilimi: Temel Anlamı ve Yazım Süreci Köken bilimi, kelimelerin…
Yorum BırakKuvvet Nedir? Geleceğe Dair Vizyoner Bir Bakış Merhaba değerli okuyucular, Bugün, günlük yaşamımızda sıkça karşılaştığımız ama belki de yeterince üzerine düşünmediğimiz bir kavramdan bahsedeceğiz: Kuvvet. Her birimizin farklı şekillerde tanımlayabileceği bu kavram, doğrudan hayatımızı etkileyen bir güç olma özelliğine sahip. Peki, kuvvet nedir ve gelecekte yaşamımızda nasıl bir rol oynayabilir? Kuvvet, fiziksel bir büyüklük olarak, bir nesneyi hareket ettirme, şekil değiştirme ya da hızlandırma kapasitesine sahip bir etkidir. Bir başka deyişle, kuvvet, nesnelerin hareketini ya da durumunu değiştiren temel bir etkileşimdir. Basitçe söylemek gerekirse, kuvvet bir nesneyi itmek, çekmek ya da başka bir şekilde etkilemek için kullanılır. Ancak, bu temel…
Yorum BırakKullap Ne Demek? Gerçekten Anlamlı mı, Yoksa Sadece Kültürel Bir Bozukluk mu? Bugün, dilimizin içine sindiği, kulağımıza sıradan gelen ancak bir o kadar da tartışmaya açık bir kelimeyi ele alacağız: Kullap. Kimilerine göre eski bir kelime, kimilerine göre yerel bir terim ya da halk arasında kullanılan bir ifadedir. Ama gerçekten bu kelimeyi anlamlı kılacak bir şey var mı, yoksa sadece dilin bize dayattığı bir kültürel bozukluk mu? Evet, kullap kelimesi, oldukça yerel ve gündelik bir ifade gibi görünüyor. Fakat zamanla, dilin bir parçası haline gelip kendini kabul ettirmiş gibi görünüyor. Ama kabul etmemiz gereken bir şey var: Bu kelimenin halk…
Yorum BırakKuduz Olan Kişi Nasıl Ölür? Sağlık Sistemi ve Toplumsal Eşitsizliklerin Eleştirisi Kuduz, tarihin en korkutucu hastalıklarından biri olarak bilinir. Birçok kişi, kuduz olmanın ölümcül olduğu gerçeğini duymuştur, ancak bu ölümün nasıl gerçekleştiği, aslında daha az konuşulan bir konu. Peki, bir kişi kuduz olduğunda tam olarak nasıl ölür? Bu yazıda, kuduzun ölümle sonuçlanan sürecini ele alırken, sağlık sisteminin zayıf yönlerini ve hastalığın toplumsal etkilerini de tartışmak istiyorum. Hazır olun; eleştirel ve düşündürücü bir bakış açısına sahip, cesur bir yazı sizleri bekliyor. Kuduzun Son Aşamaları: Ölümün Korkunç Yolu Kuduz, merkezi sinir sistemini etkileyen ve sonunda ölümle sonuçlanan bir virüs kaynaklı hastalıktır. Bir…
Yorum BırakKristallendirme Nedir? Örneklerle Anlatılan Bir Hikâye Bir zamanlar, doğanın saf güzellikleriyle dolu bir köyde, adını kimse bilmeyen bir genç kimyager yaşardı. Bu genç, çevresindeki insanlara sürekli bilimden ve keşiflerden bahsederdi, ama en çok ilgisini çeken şey kristallendirme işlemi olmuştu. “Beni dinleyin,” derdi köylülerine, “Bir şeyin saf halini ortaya çıkarmak ne kadar mucizevi bir şeydir!” Bugün, o gencin kimya alanında yaptığı çalışmalarla ünlü bir bilim insanı olduğunu ve bu yazıda, kristallendirme yönteminin ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve gerçek dünyadaki örneklerle nasıl kullanıldığını keşfedeceğimizi biliyoruz. Hazırsanız, kristallendirme dünyasına dair büyülü bir yolculuğa çıkalım! Kristallendirme Nedir? Kristallendirme, bir sıvı içinde çözünmüş bir maddeyi,…
Yorum BırakIşaretleme Dilleri Nelerdir? Kültürel ve Sosyal Bir Perspektif İnsanlık tarihi boyunca, dil, insanların iletişim kurma ve dünyayı anlama biçimlerini şekillendiren en önemli araçlardan biri olmuştur. Her kültür, kendi dilini geliştirerek, toplumsal yapılarını, ritüellerini ve kimliklerini yaratmıştır. Ancak, konuşma dilinin ötesinde bir iletişim biçimi de var: işaretleme dilleri. İşaretleme dilleri, sessiz bir dil olarak sadece işitme engelli bireylerin iletişim aracı olmakla kalmaz, aynı zamanda toplumsal yapıları, sembollerle anlamları ve kimlikleri inşa etme biçimimizi de şekillendirir. Bir antropolog olarak, dünyadaki farklı işaretleme dillerini keşfetmek, kültürlerin birbirinden nasıl etkilendiğini ve insanlığın iletişim yoluyla nasıl bağ kurduğunu anlamamıza yardımcı olur. Bu yazıda, işaretleme dillerinin…
Yorum Bırakİş Kadını Ne İş Yapar? Güç, İktidar ve Toplumsal Düzen Perspektifinden Bir Siyaset Bilimi Analizi Güç, toplumların temel yapı taşlarından biridir. Toplumsal düzenin şekillenmesinde, kimlerin hangi alanlarda söz sahibi olacağına karar veren güç ilişkileri belirleyici rol oynar. Bu bağlamda, iş dünyası ve kadınların oradaki yeri, sadece bireysel kariyer başarısı değil, aynı zamanda toplumun ideolojik yapısının ve güç dinamiklerinin bir yansımasıdır. Siyaset bilimci olarak, kadınların iş gücüne katılımını anlamak, yalnızca iş yaşamının dinamiklerini değil, aynı zamanda toplumların iktidar ilişkilerini, vatandaşlık anlayışını ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini de irdelemek anlamına gelir. Peki, bir iş kadını ne iş yapar? Bu basit sorunun arkasında, toplumsal…
Yorum BırakKraft Kağıdı Ne Renk? Kraft kağıdını duyduğumuzda aklımıza gelen ilk şey genellikle onun o kendine has doğal kahverengi tonu olur. Ancak bu kahverengi sadece bir renk değil, aynı zamanda geçmişin, doğanın ve sürdürülebilirliğin bir simgesidir. Peki, gerçekten kraft kağıdının rengi sadece kahverengi midir? Gerçekten de bu kağıdın rengi, onun kimliğiyle ne kadar örtüşüyor? Bu yazıda, kraft kağıdının rengini, kökenlerini ve farklı kullanım alanlarında nasıl bir anlam taşıdığını keşfedeceğiz. Kraft Kağıdının Kahverengi Tonu: Doğal Bir Seçim Kraft kağıdının en yaygın rengi kahverengidir. Bu, aslında kağıdın üretim sürecinde kullanılan hammaddenin doğallığından kaynaklanır. Kraft kağıdının üretiminde genellikle selüloz lifleri, yani odunlardan elde edilen…
Yorum BırakKabir Ziyareti Yasak Mı? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Son yıllarda, kabir ziyareti konusu üzerine birçok tartışma yapılmış olsa da bu mesele, yalnızca dini bir konu olmanın ötesinde toplumsal dinamikleri ve sosyal adaleti ilgilendiren önemli bir sorudur. Kabir ziyareti yasak mı, diye sorarken aslında sadece bir dini pratiği değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyetin, çeşitliliğin ve adaletin nasıl işlediğini de sorguluyoruz. Bu yazıda, kabir ziyareti meselesine, kadınların empati odaklı bakış açıları ve erkeklerin analitik, çözüm odaklı yaklaşımını nasıl etkilediğine dair bir analiz sunacağız. Kabir Ziyareti Yasak Mı? Kabir ziyaretinin yasak olup olmadığı, farklı kültürel, dini ve toplumsal…
Yorum Bırak